Gratis en met passie (bij)dragen
05 november 2025 Duurzaam Voorbeelden Hergebruik Nieuws duurzaam Nieuws duurzamertilburg Tilburgse voorbeeldenVan een zelfgemaakt kledingrek voor de voordeur tot landelijk pop-up kledingwinkels, waar lange rijen mensen gerust een uur wachten om naar binnen te kunnen. Hoe Dieuwertje Vorstenbosch en haar vriend Lot van Os dat doen? ‘Gewoon beginnen en steeds een stap zetten’, klinkt het enthousiast. Een bevlogen verhaal van Dieuwertje over het gigantische textieloverschot tegengaan en het bewustzijn vergroten. Op geheel eigen wijze.
Steeds meer pop-up kledingwinkels door heel het land, een mailbox die blijft overstromen met aanvragen en uitnodigingen, veel (landelijke) publiciteit en grote concerns uit de textielwereld die hen benaderen om mee te denken over hoe het anders en beter kan. De acties van dit gedreven duo brengen nogal wat teweeg in korte tijd. “En dan te bedenken dat dit vorig jaar allemaal begon met 3 planken en wat schroeven", lacht Dieuwertje. “Zonder plan of stip op de horizon. Nee, deze impact hadden we ons totaal niet kunnen voorstellen.”
Maatschappelijk betrokken
Het idee voor het kledingrek ontstond vanwege veel te veel spullen. Dieuwertje: “Iedereen heeft free fashion in de kast liggen, wij ook. Prima kleding die je zelf niet meer draagt. Het kledingoverschot is overweldigend. Dat maakt ons met z'n allen wereldwijd marktleider. Waarom zou je nieuwe kleding kopen, als alles er al is? Enorm veel containers aan goede spullen worden nu wekelijks verbrand of gedumpt. Er is te veel en er komen continu nieuwe spullen bij. Dat is niet alleen zeer schadelijk voor het milieu, maar ook voor de mensen die de kleding maken onder zware arbeidsomstandigheden. Dit moet anders kunnen.” Inmiddels hebben ze in korte tijd al 100.000 kledingstukken gered van de afvalberg.
Free Fashion
De pop-up winkels met free fashion in o.a. Tilburg, Amersfoort, Rotterdam, Utrecht en binnenkort in Breda, zien er precies zo uit als de grote modeketens en dat is niet voor niets. “We kiezen bewust geen kringloopuitstraling, want we willen een andere doelgroep aanspreken. Terwijl zij in de rij staan, stellen we ze een vraag. Dat doen we nog een keer als ze bij de kassa staan met drie gratis kledingstukken. In plaats van een product verkopen, gaat het ons om een verhaal vertellen, bewustwording en informatie ophalen. Altijd vanuit een positieve benadering. Kleding is echt het middel om het tegenovergestelde te kunnen bereiken.”
Blije gezichtjes en frisse knuffels
In het najaar was de eerste Free Fashion Kids Store in Tilburg. Dieuwertje begint te glunderen. “Dat was echt zo cool! Al die blije gezichtjes, twinkeling in die oogjes en sprankelende reacties. Er ontstond zo'n fijne dynamiek, erg leuk om mee te maken.” Met de inrichting van de winkel doken Dieuwertje en Lot in de wereld van kinderen. En dus bouwden ze een heuse ballenbak in de etalage, waren er biologisch afbreekbare ballonnen, leuke workshops en een mini-catwalk. En last but not least konden kinderen hun lievelingsknuffel lekker laten opfrissen in de knuffelwasstraat. “Veel mensen weten niet dat knuffels ook onder textiel vallen en dus niet thuishoren in de afvalbak. Het overschot aan knuffels is daarnaast gigantisch.”
Dagobert Duck
Ondertussen konden de kinderen ook nog eens gratis leuke kleren uitzoeken, 6 stuks maar liefst. Die mochten ze zelf afrekenen met groene flappen à la Dagobert Duck. “Zo leer je ze spelenderwijs dat deze kleding waarde heeft.” Kortom: een ware happening in een lieve sfeer met blije kinderen en relaxte ouders.
Dat ontging ook het Jeugdjournaal niet. Hun uitzending spreekt voor zich. Dieuwertje: “Fijn om te kunnen pionieren en te ervaren waar dat toe leidt. En hoe gaaf is het als je kinderen hoort roepen ‘Ik wil mijn free fashion kleren aan’ en ‘Wanneer gaan we weer’.”
Persoonlijk
"Mensen willen weer persoonlijk geholpen worden. Bij ons staan zij centraal. Vorig jaar kregen we in onze eerste winkel hulp van vrienden en familie. Inmiddels hebben we zeker 500 vrijwilligers. Mensen ervaren de bijzondere sfeer en helpen graag mee. Wie dat ook wil, is van harte welkom. Bijvoorbeeld binnenkort in Breda.” De persoonlijke touch zie je ook terug in de aankleding van de zaak. “Lot en ik zoeken altijd modellen op straat in de plaats waar we een tijdelijke winkel openen. We spreken ze aan en komen zo tot prachtige posters in onze winkel, met mensen uit die plaats. Lokaal, dichtbij en herkenbaar.”
Weetjes
De aanpak van Dieuwertje en Lot heeft effect, en hoe. Tijdens de Kidsweek werd hun Instagram account 450.000 keer bekeken. De Free Fashion Kids winkel zorgde ervoor dat 8.540 items zijn gered van de afvalberg. In de pop-up winkel in Tilburg ging het vorig jaar om maar liefst 12.846 stuks kleding. Landelijk zijn inmiddels 100.000 items gered van de afvalberg.
In 2030 moet 75% van textiel goed gesorteerd zijn. Tijdens een congres bleek echter dat landelijk de helft van het textiel nog verkeerd wordt gesorteerd en terecht komt bij restafval. In Rotterdam is dat zelfs 73%. In Tilburg komt nog maar 1/3 terecht bij restafval. Er valt landelijk nog veel te winnen en daar zetten we ons voor in. Dat effect ontgaat ook grote partijen uit de textielwereld niet. Ze nemen ons serieus en willen rond de tafel, om mee te denken.”
Textielstad
“Tilburg is van oorsprong een textielstad. Des te mooier dat het idee hier is ontstaan. We zijn blij met de mogelijkheden en het vertrouwen van de gemeente, om buiten de lijntjes te kleuren en te experimenteren. Zoals met onze eerste pop-up winkel op het Pieter Vreedeplein. We zien nog veel meer kansen, zoals achter het Textiel Museum. Het is fijn te merken dat de bewustwording toeneemt en mensen bijdragen aan een positieve verandering. Je hebt veel mensen en partijen nodig voor echte slagkracht om echt verschil te gaan maken. Geen idee waar we over een jaar staan. Maar hoe vet is het als er iets gaat veranderen in de industrie!”
- Fotograaf: Malou Franken
- Meer weten? Kijk op thisisfreefashion.com
Tilburgse Klimaatweek: stap voor stap naar een Duurzamer Tilburg!
Van 10 tot en met 16 november doet Tilburg mee aan de Nationale Klimaatweek. In deze week laten we zien welke inspirerende initiatieven er al zijn én hoe we samen onze stad en dorpen nog duurzamer kunnen maken.